GELİBOLU’YU ANLAMAK

İki Siper Bir Mektup Bir Çanakkale Projesi Değerlendirmesi (Celal Yıldırım)

 

 

Bu memleketin topraklarında kanlarını döken kahramanlar!
Burada, dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükûn içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.”
                        
                                                                                                     Atatürk, 1934

         

 İKİ SİPER BİR MEKTUP!!!

 BİR ÇANAKKALE PROJESİ DEÐERLENDİRMESİ

 

GİRİŞ

   Çanakkale Savaşları’nın 100.yılını geride bıraktık.Bu yılın önemine binaen ülkemizde yapılan çalışmalardan kaçının geleceğe kaldığını zaman gösterecektir.Çanakkale’nin 100.yıldönümü ülkemiz için hem ulusal,hem de uluslararası alanda çok önemli fırsatların oluştuğu bir yıldı.

   Bizler 100 yılın muhasebesini ülke olarak yapabilir,gelecek nesillere Çanakkale’yi daha iyi anlatabilirdik.Yazık ki geçen zamanın muhasebesini yaptığımızda bu fırsatı değerlendiremediğimiz gerçeği ortada durmaktadır.

   Biz isterdik ki çocuklarımız savaşın 100.yılında ANZAC askerlerin torunları kadar savaşın yaşandığı Çanakkale coğrafyasını (Arıburnu’nu, Kabatepe’yi, Conbayırı’nı, Kanlısırt’ı) öğrensinler. “Çanakkale savaşı kahramanlarından kimleri tanıyorsunuz?”diye sorulduğunda sadece Seyit Onbaşı ve Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK gibi büyük kahramanları söylemekle yetinmesinler.Mehmet Şefik Beyi,şehit Teğmen İbrahim Naci’yi,Saffet POZANTI’yı,Mahmut Sabri Beyi’de hatırlasınlar ve öğrensinler.

     Öğrensinler ki Çanakkale savaşları kuru bir hamasetin konusu olmaktan çıksın.Öğrensinler ki tarih bilincimiz efsanelerden uzak, gerçek insan ve mücadele hikayelerine dayanarak, daha berrak, daha doğru ve   eskisinden daha sağlam temellere otursun. Öğrensinler ki Çanakkale Savaşları daha iyi anlaşılsın.Çünkü bu isimler tama anlamıyla öğrenilince ve savaş coğrafyası anlaşılınca  Çanakkale savaşı hakkıyla bilinmiş olacak.

     İşte tüm bunları bilmek ve öğrenmek,100 yıl önce hayatını kaybetmiş olan Çanakkale’nin evlatlarına karşı vefa borcumuzdur ve dahi görevimizdir.

 

Tarihe Kayıt Düşmek

    Biz bu bilinçle TED Mersin Koleji olarak bu tarihi fırsatı kaçırmak istemedik ve öğrencilerimizin 100.yılda geleceğe miras olarak bırakabilecekleri bir çalışmanın içine girmeyi uygun bulduk.

   Bu sayfaları takip edenlerin bildiği üzere “geliboluyuanlamak” sitesinde yayımladığımız Türkçe ve İngilizce makalemizle projemizin amacı, hikayesi,hazırlıklarını belirtmiştik.Ocak ayından itibaren bu zamana kadar yaptığımız çalışmalarla projemiz büyük oranda hedefine ulaştı.Geçen süre zarfında çok önemli tecrübeler elde ettik.Düşündük ki tüm bunları fikr-i takip çerçevesinde sizlerle de paylaşalım.

    Yazımız Ocak 2015 yılında başlayan “İKİ SİPER BİR MEKTUP” projesinin içeriğini,yaptıklarımızı,projeyi yürütürken yaşadığımız tecrübeleri ve bu bir yılın değerlendirilmesini içermektedir.

  Bizler projemizin tecrübelerini,yaşadıklarımızı buraya yazarak geleceğe kayıt düşüyor ve takdiri okuyucuya bırakmak istiyoruz.

   İşte size bir proje hikayesi…

 

   I

A-   Projemizin Adı:

Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün 1934 yılında yaptığı konuşmayı projemizin ana referansı kabul ederek yola çıktık.Ve projemizin adını “İKİ SİPER BİR MEKTUP” koyduk.

B-    Projemizin Amacı:  

1-   Türkiye ve Avustralya gençleri arasında barış ve kardeşlik köprüsü kurmak.

2-   100 yıl sonra Çanakkale şehitlerimizi ve Çanakkale’de hayatlarını kaybeden Türk ve Anzak evlatlarını saygıyla anmak.

3-   Mustafa Kemal ATATÜRK’ün evlatlarının 1934 yılında söylediği sözlere bugün ve gelecekte sadık kalacağını hatırlatmak.

4-   Öğrencilerimizi Çanakkale Savaşının sadece bir savaş cephesi olmadığını; aynı zamanda iki taraf içinde can alıcı “insan hikayelerini” barındırdığını göstermek.Bu çerçevede bir “tarih bilinci” uyandırmak.

5-   Şehit Teğmen İbrahim Naci, Üstteğmen Saffet (POZANTI) ve Teğmen Penistan James Patterson, Plevne Ryan(Charles S.Ryan),Mehmet Şefik ve Hüseyin Avni gibi tarafların kahramanlarını yeni kuşakların öğrenmesini sağlamak.

 

 

C-   Proje Hazırlıkları:

  • Projeye başlamadan önce  Çanakkale Savaşı hakkında öğrencilerimize bilgilendirme çalışması başlattık. Derslerde Çanakkale Savaşını anlattık.Bu çerçevede her iki tarafta yaşanan  insan hikayelerinden bahsettik.
  • NTV Tarih Dergisi’nin Mart 2013 sayısından faydalanılarak Şehit Teğmen İbrahim Naci’nin çarpıcı hayat hikayesini anlattık. İbrahim Naci’nin günlüklerinden örnekler verdik.Çanakkale Savaşı üzerine araştırma ödevleri verdik.Böylelikle yeni kuşağı İbrahim Naci ve Çanakkale kahramanlarıyla tanıştırdık.
  • Russel CROWE’un “SON UMUT” filmini öğrencilerimizin izlemesini sağladık. Film üzerine  derslerde tartıştık.
  • O dönemin atmosferini, resim, dergi, video ve fotoğraflar sayesinde öğrencilerimizin zihninde oluşturmaya çalıştık.
  • Derslerde Gelibolu  kahramanlarından, Plevne Ryan(Charles S.Ryan)’dan, 27.Alay’dan, 57.Alay’dan, Saffet POZANTI’ dan, 261 rakımlı tepeden,Anzak Koyu’nda yaşananlardan ve Çanakkale’ye dair pek çok şeyden bahsettik. Böylece öğrencilerimizde fikir altyapısı ve bilinci oluşturduk.

 

D-   Neler Yaptık Nasıl Yaptık?

  • Proje, Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün 1934 yılında söylediği sözlerden ilham alınarak  savaşın 100.yılı dolayısıyla  öğrencilerimizin yazacakları “mektuplar”dan ve yine öğrencilerimizin yaptığı “kartpostal” çalışmalarından oluşturuldu.
  • Projemizin esasını öğrencilerimizin yazdığı mektuplardan oluşturduk. Bu mektupları iki kısma ayırarak hazırladık:

1-   Anzak ailelerine ve torunlarına  yazılan mektuplar.

2-    İbrahim Naci’ye ve tüm şehitlerimiz anısına yazılan mektuplar.

 

Anzak Ailelerine/Annelerine Yazılacak Mektuplar Ve Kartpostal Çalışması:

 

  • Bu çalışmada öğrencilerimiz Anzak ailelerine ve torunlarına hitaben birer mektup yazdılar. Bu mektupların İngilizceye çevrilerek Avusturalya Büyükelçiliği aracılığla Anzak ailelerine ulaştırılması planlandı. Bu çerçevede, Büyükelçilikle ve diğer iletişim kanallarıyla bağlantıya geçildi.
  • Ayrıca yine bu mektupların yanına (Resim zümremizin işbirliği ile) öğrencilerimiz birer “kartpostal” yaptılar. Bu kartpostalların ön yüzününün iki yanında “ANZAK ANITI” ile “57.ALAY ANITI” resmedildi. Kartpostalın ortasına mulaj tekniği ile Türk ve Avusturalya bayrakları yerleştirildi. Bu bayraklarının sapları “zeytin dalı” şeklinde oluşturuldu.
  • Yine kartpostalın içinde iki ayrı sayfada “Enveriye” şapkası ile “Anzak” şapkası mulaj tekniği ile konuldu. Bu şapkaların altına Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ün yukarıda belirttiğimiz sözü yazıldı.

İbrahim Naci’ye Mektuplar:

  • Projemizin ikinci kısmını  Çanakkale şehidi Teğmen İbrahim Naci’ye yazılan mektuplardan oluşturuldu.Bildiğiniz gibi Türkiye  bu ismi Seyit Ahmet SILAY’ın sayesinde öğrenmişti.Öğrencilerimize İbrahim Naci’nin hayat hikayesini ve günlüğünü anlattıktan sonra onlardan mektup yazmalarını istedik.Öğrencilerimiz İbrahim Naci’den çok etkilendiler ve ona – onun şahsında tüm şehitlerimize- hitaben birer mektup kaleme aldılar.12-13 yaşlarındaki çocuklarımızın yazdığı duygu ve tarih bilinci dolu mektuplar tamamlandı. İbrahim Naci mektupları, doğrudan sayın Seyit Ahmet Sılay’ın kurduğu ÇANAKKALE MÜZESİ’ne gönderildi. Seyit Bey bu mektupları orada sergiledi. Böylelikle hem İbrahim Naci unutulmamış oldu, hem de mektuplar geleceğe intikal etme imkanı buldu.

Projemizi Zenginleştirecek Ek Çalışmalar:

  • “Anzak Anıtı-57.Alay Anıtı” simgeli tişört tasarladık. Bu tişört basımdan geldiğinde tüm öğrencilerimiz tişört üzerine düşüncelerini birer cümle ile belirttiler ve imzalarını attılar. İmzalı tişörtler hem Avusturalya Savaş Müzesi’ne, hem de Çanakkale Müzesi’ne gönderildi.
  • Yine Anzak ailelerine  ve Avusturalya Savaş Müzesi’ne gönderilmek üzere bir tane  “100.Yıl Hatıra Madalyası” tasarladık.(Bu madalyanın bir yüzüne “Anzak arması” diğer  yüzüne  “Çanakkale Savaş Madalyası”konuldu).
  • Proje ile ilgili olarak iletişime geçtiğimiz yazar ve karikatüristlerden “GELİBOLU RUHU”na uygun olarak birer mektup yazmaları ve karikatür çizmeleri istendi. Bu mektup ve karikatürlerden bize ulaşanlar projemize dahil edildi.
  • Mektupların içerisine koyulmak üzere şair-yazar ve müzeci Sunay AKIN’ın “Kardeş Payı” şiiri,şairin izni alınarak çalışmamıza dahil edildi.
  • TED Mersin Koleji olarak tasarladığımız “Çanakkale logosu”nu, 100.yıl anısına TED okullarımızın resmi yazışmalarında kullanılmasını önerdik.

Özet:

    Tüm bu yoğun çabalar sonucu projemiz olgunlaştı.Gerekli materyaller hazırlandı.Mektuplar yazıldı.İbrahim Naci Mektupları ve ANZAK Mektupları’nın her biri yirmişer adet olmak üzere (toplamda 40 adet olarak) onlarca mektup arasından seçilerek hazırlandı.ANZAC mektupları öğrencilerimiz tarafından İngilizceye çevrildi ve tamamlandı.Şimdi sıra bu çalışmayı ülkemizde ve Avustralya’da duyurmaya,tanıtmaya ve en önemlisi muhatap bulmaya gelmişti.

II

A-   TÜRKİYE’DE SESİMİZİ DUYURMAK

     Projemizi ülkemizde duyurmak amacıyla yoğun bir mesai harcandı.İlgili kurum ve kuruluşların yanı sıra gazeteci,yazar,karikatürist ve televizyoncu olmak üzere yüzlerce kişiye projemizi anlatan metinler gönderildi; bazılarıyla telefonla iletişime geçildi.Bu aşamada iki tip reaksiyonla karşılaştık.

İlki, gönderdiğimiz mesajlara ve aramalarımıza dahi cevap verme lüzumunu göstermeyenler; ikincisi hemen ilgilenip yardımcı olanlar.

     Örneğin “İbrahim Naci Mektupları” için iletişime geçtiğimiz Seyit Ahmet SILAY, mektupları almayı büyük bir memnuniyet ve içtenlikle kabul etti. “geliboluyuanlamak” sitesi başından itibaren projemizle ilgilendi ve projemizi anlatan makalemizi hem İngilizce hem de Türkçe olarak yayımladı.Karikatürist Mustafa BİLGİLİ, yaptığı iki karikatürle destek oldu.Buket ŞAHİN, Sunay AKIN’ın “Kardeş Payı” şiirini İngilizceye çevirerek bize gönderdi. #tarih dergisi hem yazı kuruluna davet etti,hem de Temmuz 2015 sayısında projemizi anlatan bir yazı yayımladı.

     Fakat saydığımız isimler, temasa geçtiğimiz onlarca kişi ve kurumdan  çok azını oluşturuyordu.Devede kulak misali…

   

 

B-   ANZAK TORUNLARINA ULAŞMAK

     Projemizin diğer ayağını ANZAC torunları oluşturduğu için temel mesele Avustralya’da muhatap olabileceğimiz kişiler bulabilmekti.Bu nedenle Avustralya Büyükelçiliği ve Avustralya Çanakkale Konsolosluğu ile temasa geçtik. Bunun yanı sıra sosyal medya üzerinden Avustralya basınını haberdar ettik.Çabalarımız sonuç verdi.Avustralya basını projemize ilgi gösterdi.

    Doğrusunu söylemek gerekirse projemiz ülkemizden daha çok Avustralya’da ses getirdi.Avustralya’nın önemli yayın kuruluşlarından ABC NEWS’tan Robert VİRTUE bizimle röportaj yaptı.Röportajda hem projemizin amacını hem de yapacaklarımızı etraflıca konuştuk.Ayrıca öğrencilerimizden üçü yazdıkları ANZAC Mektupları’nı okudular. Aynı şekilde SBS Radio’dan İsmail KAYHAN, projemizi etraflı bir şekilde anlatmamızı sağlayan uzun bir röportaj gerçekleştirdi.

 

Thorton Public School Öğrencileri

    Çalışmamıza büyük anlam kazandıran gelişme Avustralya’da öğretmenlik yapan Yvonne FLETCHER ve onların öğrencileriyle kurduğumuz iletişim oldu.Avustralya’nın New South Wales eyaletinde Thorton Public School’da çalışmakta olan Yvonne FLETCHER, çalışmamızı öğrendiği andan itibaren bize yardımcı oldu ve bizi Avustralyalı minik öğrencileriyle tanıştırdı.Böylece Avustralya’da tam da istediğimiz gibi bir muhatap bulmuştuk.Bu sayede Mehmetçiklerin torunları, Anzakların torunlarıyla buluşacaktı.Fakat bu kez savaşmak için değil, atalarını hatırlamak, birbirleriyle dostluk ve kardeşlik kurmak için.

   Bizler projemizin amacını, yapacaklarımızı Yvonne FLETCHER’a ayrıntısıyla anlattık.Ardından çalışmalara başladık.Öncelikle yazımını tamamladığımız mektupları Thorton Public School öğrencilerine (toplamda 20 adet ve bir referans mektubu olmak üzere)gönderme kararı aldık. Fakat göndereceğimiz tek şey mektuplar değildi. “Avustralya Postası” şu şekilde hazırlandı:

–      Anzak ailelerine Hitaben Yazılan mektup

–      Projemizi anlatan İngilizce makale

–      Sunay AKIN’ın  “Kardeş Payı” şiiri

–      Mustafa BİLGİLİ’nin üzerinde “Yurtta Sulh,Cihanda Sulh” ve “Savaş bir mecburiyet olmadıkça cinayettir.”cümleleri yazan iki adet karikatürü.

–      Mektupları yazan çocuklarımız tarafından imzalanan Çanakkale 100.yıl tişörtü.

–      Proje kartpostalı(biri boş, biri yazılı olmak üzere)

–      Mektup zarfı ve  içerisinde öğrencimizin yazdığı mektup ile iki adet bilye.

(NOT: Bilyeler, sembolik bir anlam ifade etmektedir.Bu sembolik anlam Çanakkale savaşında gizli. Bilindiği üzere ateşkes ilan edilip,taraflar ölülerini gömdükleri sırada, kısa sürede olsa birbirlerini yakından tanıma imkanı bulurlar.Ve hatıra olarak birbirlerine kol düğmesi,kibrit kutusu benzeri hediyeler verirler.Bu olaydan yola çıkarak zarfların içerisine iki adet bilye koyduk.Peki neden bilye? Çünkü çocuklarımızın en güzel hediyesinin bir nevi çocukluğun simgesi kabul edilebilecek olan bu camdan bilyeler olacağını düşündük.Bilyelerin iki adet olmasının nedeni ise Sunay AKIN’ın şiirinin başlığında bulmak mümkün.)

–      100.yıl Hatıra Madalyası

     Tüm bu materyaller 12 Mayıs 2015 günü Thorton Public School öğrencilerine  gönderildi.Mektupları ve hediyelerimiz alan Yvonne Fletcher ve öğrencileri onlara gönderdiğimiz  100.yıl Hatıra Madalyasını haziran ayında ulusal çapta tertipledikleri “Avustralya Günü”nde Anzak Anma Flamasının yanında gururla taşıdılar.Bu resmi törende öğrencimiz Dilara Gürsoy’un Anzak Mektubu okundu.                 Ayrıca, aynı çalışma Avustralya Savaş Müzesi’ne de gönderildi.Böylelikle  projemizin diğer ayağı da tamamlanmış oldu. Tabii ki çalışmamız bununla sınırlı kalmadı.

    2015-2016 Eğitim-Öğretim yılının başlamasıyla projemiz yeni bir evreye girdi.Bu dönemde Türkiye’den götürülen ve Avustralya’nın ulusal simgesi olan “Lone Pine” çamı, Yvonne FLETCHER’dan resmi yazı ile talep edildi. Bu çam Avustralya’dan geldiğinde “Gelibolu Çamı” olarak iki ülkenin Çanakkale’de hayatını kaybeden askerleri anısına okulumuz bahçesine dikilecek. (Kaldı ki bu çam Avustralya’daki  tüm okulların bahçesinde bulunmaktadır. Gelibolu, Lone Pine çamı ile hatırlatılmakta ve tüm Avustralyalı çocuklar bu çam ile tarih bilinci kazanmaktadır.)

    7 Aralık 2015 tarihinde Thorton Public School öğrencilerinin TED Mersin Koleji öğrencilerine yazdıkları mektuplar elimize ulaştı.

     15 Aralık 2015 günü TED Mersin Koleji öğrencileri ile Thorton Public School öğrencileri Skype görüşmesi gerçekleştirdiler.Bu görüşme ile  uzak mesafelerde  olsalar da, iki ülkenin çocukları birbirleriyle tanıştılar.Görüşme de Çanakkale savaşları üzerine karşılıklı sorular yöneltildi.Avustralyalı öğrenciler daha çok ülkemiz üzerine sorular yöneltirken bizim öğrencilerimiz Çanakkale Savaşı üzerine sorular yönelttiler.Görüşme de ortaya çıkan en büyük gerçek ülke çocuklarının birbirlerini ve ülkelerini tanımak konusundaki gösterdikleri olağanüstü meraktı.Özetle Çanakkale Savaşları zaman içerisinde düşmanlığa değil, dostluğa tahvil olmuştu.Yapılması gereken bu dostluğu desteklemekten başkaca bir şey değildir.

 

III

 

           SONUÇ:

        Sonuç olarak Çanakkale Savaşları’nın 100.yılı dolayısıyla Ocak 2015’te başlattığımız bu uzun ve ayrıntılı çalışma, amaçlarına fazlasıyla ulaştı. Proje vesilesiyle Anzak torunlarıyla kurduğumuz iletişim, inanıyoruz ki bugün ve gelecekte de devam edecektir. Gelibolu,100 yıl sonra iki ülkenin evlatlarını bu kez savaş için değil, dostluk ve kardeşlik için biraraya getirdi,barışın kök salmasını sağladı.Bunun bir adım ötesi ise Avustralyalı çocukları ülkemizde ağırlamak ve dostluğumuzu pekiştirmektir.Kurduğumuz dostluk  ve barışı daim kılma yolunda  çalışmalarımız devam edecektir.

 

IV

 

        PROJE KRONOLOJİSİ:

 

  • 09.01.2015: “İKİ SİPER BİR MEKTUP” projesinin başladı.
  • 23.02.2015: Proje ile ilgili çalışmaların tamamlandı(Kartpostal-madalya,proje çalışması ile ilgili bilgilendirme mesajları vb.).
  • 05.03.2015: “İbrahim Naci Mektupları”nın tamamlandı.
  • 12.03.2015: “İbrahim Naci Mektupları” Seyit Ahmet Sılay’a gönderildi.
  • 21.03.2015: TED Ankara Koleji’nde “Uluslararası Çanakkale Savaşları Sempozyumu”na katılım gerçekleşti ve proje sunumunu yapıldı.
  • 23-24.03.2015: Proje ile ilgili olarak hazırladığımız yazı “geliboluyuanlamak” isimli internet sitesinde Türkçe ve İngilizce olarak yayımlandı. http://www.geliboluyuanlamak.com/598_iki-siper-bir-mektup-bir-canakkale-projesi-celal-yildirim-hatice-solmus-ted-mersin-koleji.html

http://www.geliboluyuanlamak.com/597_two-trenches-one-letter-a-gallipoli-project-celal-yildirim-hatice-solmus-ted-mersin-koleji.html

           Celal YILDIRIM

          TED Mersin Koleji

Sosyal Bilgiler Öğretmeni ve Proje Sorumlusu

TEL: 05373363564

E-POSTA: CelalYILDIRIM:celalyildirim1981@gmail.com/celal.yildirim@tedmersin.k12.tr

ADRES: TED Mersin Koleji.Fatih Mah.Okul Sok.No:1 Çeşmeli-Erdemli 33780-MERSİN

 

 

 

11.100 okunma

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir